5 bài học xương máu từ các dự án Digital Transformation thất bại

Những sai lầm lớn nhất trong Digital Transformation và bài học giúp CEO chọn đúng ERP như Acumatica, NetSuite, SAP S/4HANA, Dynamics 365.

Vì sao nhiều dự án Digital Transformation thất bại?

Theo kinh nghiệm tư vấn thực tế, phần lớn thất bại không đến từ công nghệ mà đến từ con người, chính trị nội bộ, kỳ vọng sai lệch và các quyết định cảm tính. Nội dung này cũng phản ánh rất rõ trong các trường hợp thực tế được mô tả trong tài liệu gốc .

Bài học số 1: Sự thiên lệch trong tư vấn khiến doanh nghiệp chọn sai ERP?

Một trong các dự án khó nhất được mô tả là khi đơn vị tư vấn bị ràng buộc lợi ích với SAP S/4HANA nên ngay từ đầu đã định hướng kết quả lựa chọn phần mềm cho khách hàng.
Điều này tạo ra rủi ro rất lớn cho doanh nghiệp vì họ không được phân tích khách quan các lựa chọn như Acumatica Cloud ERP, Oracle NetSuite hay Microsoft Dynamics 365.

CEO nên hỏi gì?

  • PDE (Process – Data – Experience) của hệ thống có đáp ứng ngành của tôi?
  • Đội tư vấn có độc lập công nghệ không?
  • Có trình bày cả điểm yếu của từng hệ thống hay chỉ quảng bá?

Bài học số 2: Chính trị nội bộ là “kẻ phá hoại” thầm lặng?

Tài liệu mô tả rất rõ về những tổ chức có văn hóa phân mảnh, đấu đá, thiếu minh bạch và thiếu định hướng chung, dẫn đến Digital Transformation đi vào bế tắc, dù công nghệ tốt đến đâu cũng không cứu được .

CEO cần làm gì?

  • Xác định một “North Star” – mục tiêu tối thượng để toàn bộ bộ máy hướng về.
  • Thiết lập cơ chế ra quyết định rõ ràng: ai là người cuối cùng ký duyệt?
  • Tránh để IT và nghiệp vụ tranh luận bất tận mà không có Steering Committee.

Bài học số 3: Nhân sự chủ chốt kháng cự thay đổi?

Trong một case, một nhân sự kỳ cựu nắm toàn bộ hệ thống cũ đã tạo ra “điểm nghẽn quyền lực”. Người này chống lại thay đổi, gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án.
Đây là tình trạng phổ biến tại các doanh nghiệp Việt Nam.

Giải pháp?

  • Đánh giá mức độ phụ thuộc vào nhân sự cũ và chuẩn bị kế hoạch chuyển giao dữ liệu.
  • Đưa vào Change Management ngay từ tuần đầu tiên.
  • Áp dụng mô hình “Super User” để phân tán tri thức.

Bài học số 4: Ra quyết định dựa trên cảm xúc chứ không dựa vào dữ liệu?

Một case khác mô tả lãnh đạo bị “cuốn hút” bởi màn trình diễn demo hoành tráng của vendor SAP (hình ảnh bắt mắt, thông điệp marketing), dẫn đến quyết định cảm tính thay vì dựa trên fit-gap thực tế .

How to avoid?

  • Chấm điểm demo theo checklist ngành (F&B, xây dựng, sản xuất, thương mại thép).
  • Yêu cầu PoC (Proof of Concept) để kiểm chứng.
  • Quan sát khả năng tùy biến và mở rộng chứ không chỉ giao diện.

Bài học số 5: Không có tầm nhìn dài hạn về khả năng mở rộng?

Rất nhiều doanh nghiệp chỉ nhìn “hiện tại” mà không tính đến cấu trúc mở rộng trong 3–5 năm. Đây là điểm mấu chốt khi chọn ERP.

Gợi ý chọn ERP theo chiến lược tăng trưởng:

  • Acumatica Cloud ERP phù hợp doanh nghiệp tăng trưởng nhanh, đặc biệt ngành F&B, xây dựng, sản xuất phức tạp; không tính phí theo user; tích hợp mạnh; linh hoạt mở rộng.
  • Oracle NetSuite phù hợp doanh nghiệp thương mại thép, chuỗi cung ứng và công ty đang tiến ra thị trường quốc tế.
  • SAP S/4HANA phù hợp tập đoàn lớn, quy trình chuẩn hóa mạnh.
  • Microsoft Dynamics 365 phù hợp doanh nghiệp muốn gắn ERP với hệ sinh thái Microsoft.

Tất cả chi phí ERP chỉ mang tính tham khảo, CEO nên trao đổi trực tiếp với hãng hoặc đối tác như S4 Consulting để có mức phù hợp.

Vậy CEO Việt Nam nên rút ra điều gì?

  • Không có nền tảng ERP nào “hoàn hảo” – chỉ có ERP phù hợp.
  • Thành công phụ thuộc 70% vào quản trị thay đổi và chỉ 30% vào công nghệ.
  • Người dẫn dắt (CEO hoặc Sponsor) phải kiên định và không để dự án trôi theo cảm xúc hay chính trị nội bộ.
  • Hãy ưu tiên đội tư vấn độc lập, am hiểu ngành và không bị ràng buộc lợi ích.

Kết luận: Digital Transformation không thất bại vì công nghệ, mà thất bại vì cách chúng ta triển khai

Những case study trong tài liệu đều cho thấy một điều: doanh nghiệp thất bại khi không kiểm soát được kỳ vọng, nội bộ, nhân sự chủ chốt và quá tin vào demo. Trong khi đó, thành công đến từ chiến lược đúng, tư vấn trung lập và ERP phù hợp với ngành, như Acumatica, NetSuite, SAP S/4HANA hay Dynamics 365.